Chef Troostzaken
Op de radio hoorde ik over Frans de Waals nieuwste theorie. Frans, ’s lands kenner van apengedrag, heeft iets nieuws ontdekt. Namelijk dat het alfamannetje in een groep chimpansees vaak een ‘bully’ – een pestkop – is. Een mannetje dat met veel bombarie en machogedrag de macht grijpt en die vervolgens vasthoudt met veel machtsvertoon; agressie inbegrepen.
Mijn gedachten dwaalden af naar de huidige wereldleiders (u weet wel wie) die regenwouden platbranden, Syrië bombarderen en zoveel liegen dat de factchecker ervan op tilt slaat. Alfamannetjes.
“Maar hoe machtig en krachtig deze mannetjes ook zijn, vroeg of laat worden ze van hun troon geworpen door een nieuwe alfa-aap”, aldus Frans de Waal. Met het nieuwe alfamannetje begint het hele circus dan weer van voren af aan: pesten, zichzelf manifesteren en anderen koeioneren, tot een volgende wisseling van de wacht.
Maar soms, heel soms, staat er in het rijk der chimpansees een ander type leider op. Een nieuw soort alfa. Het mannetje dat het meeste troost biedt en het meeste deelt. Wanneer zo’n mannetje de alfa van de groep wordt, blijft hij dat vrijwel altijd voor de rest van zijn leven. Waarom? Omdat deze alfa geen vijanden maakt.
Nu dacht ik aan de Dalai Lama en aan de Nieuw-Zeelandse premier Ardern. Laatstgenoemde omhelsde slachtoffers van de verschrikkelijke aanslag op een moskee in Christchurch. Getooid met een zwarte hoofddoek troostte ze nabestaanden en riep ze haar volk op tot medeleven: “They are us”. Een alfamannetje (m/v) ‘nieuwe stijl’.
Wat nou als we Frans’ theorie loslaten op organisaties en samenlevingen? Wat nou al we onze definitie van krachtig leiderschap herdefiniëren? Wat nou als we voortaan niet meer op zoek gaan naar een Commander in Chief maar naar een Comforter in Chief? Een Chef Troostzaken. Dan krijgen we leiders die luisteren en vragen. Die emoties begrijpen en ermee om kunnen gaan. Leiders die streven naar geluk voor hun mensen, en tegelijkertijd de kunst van het ongelukkig zijn verstaan.
Hoe mooi zou dat zijn.
Foto Riccardo Annandale op Unsplash