Zeg elk jaar je baan op (ook als je blijft)

In mijn LinkedIn-netwerk regent het aankondigingen als: ‘Nieuw jaar, nieuwe baan’, ‘Ik heb een andere functie’ of ‘Ik waag de stap en begin voor mezelf!’. Zoals maandag en vrijdag de vaste wisseldagen zijn in vakantiehuisjes, lijkt januari wel de baanwisselmaand bij uitstek. Zeker dit jaar. Sinds Oud & Nieuw krijg ik vrijwel elke dag één of meerdere mobiliteitsmeldingen in mijn notificaties. Is dit een voorbode van de ‘Great Resignation’ in ons eigen kikkerlandje, waarbij mensen massaal on the move zijn op de arbeidsmarkt? Wie weet.

Zoals maandag en vrijdag de vaste wisseldagen zijn in vakantiehuisjes, lijkt januari wel de baanwisselmaand bij uitstek

Meestal neem ik de boodschap ter kennisgeving aan. Soms feliciteer ik mensen via het platform. Af en toe bel ik iemand naar aanleiding van zo’n bericht. Dat zijn vaak mensen die ik wat beter ken of bij wie ik extra nieuwsgierig ben naar de achtergrond van hun besluit. Zo had ik vorige week drie bekenden aan de telefoon die zojuist hun baan hadden opgezegd. Wat me trof was dat ze alledrie hetzelfde zeiden: ‘Als je vertelt dat je weggaat, dan krijg je me toch een boel mooie woorden en complimenten te horen van je collega’s en je leidinggevende. Dat is werkelijk hartverwarmend’.

Ik kreeg direct ideeën over het invoeren van een Nationale Ontslagdag.

Mijn fantasie ging met me op de loop. Ik kreeg direct ideeën over het invoeren van een Nationale Ontslagdag; een dag waarop iedereen zijn of haar baan  opzegt. Of je nou serieus bent of niet. Dus ook mensen die graag bij hun huidige werkgever (of opdrachtgever) willen blijven werken. En dat we dan, volgend op die massale opzeggingen, elkaar even massaal constructieve feedback gaan geven. Dat we uitspreken wat iemand goed doet en tips geven hoe hij of zij dergelijk gedrag ook kan laten zien in moeilijkere situaties en bij moeilijkere mensen. Dat zou toch tof zijn! En veel motiverender dan de wijze waarop feedback geven nu vaak gaat: zoeken naar mankementen ten behoeve van een minnetje op een beoordelingsformulier. Wie is daar ooit vrolijker van geworden?

Laten we toewerken naar waarderend reflecteren. Dat werkt niet alleen goed voor je gemoed. Het is bovendien beter voor betrokkenheid en productiviteit. Matthieu Weggeman, hoogleraar organisatiekunde, spreekt niet voor niets over ‘vonken in plaats van vinken’. Paul Boselie, hoogleraar strategisch HRM, noemde in 2017 het beoordelingsgesprek al een ‘nodeloze exercitie’. Hij pleit al jaren voor een andere wijze van erkennen en waarderen en continu investeren in de arbeidsrelatie via goede gesprekken op het werk. Mooie plannen die ik volledig onderschrijf. Maar hoe komen we daar?

Misschien moeten we niet langer wachten tot organisaties hun beoordelingssystematiek hebben aangepast of afgeschaft.

Misschien moeten we niet langer wachten tot organisaties hun beoordelingssystematiek hebben aangepast of afgeschaft. Misschien moeten we stoppen met snakken naar een compliment, maar samen de stoute schoenen aantrekken en gewoon elk jaar onze baan (of opdracht) opzeggen. Ook, of misschien wel juíst, als we willen blijven.